زبان برنامه نویسی ‍C#

زبان برنامه نویسی ‍C#

مقدمه 

‍C# یكی از زبانهای جدید برنامه‌سازی شی‌گرا است كه با ارائة رهیافت Component-Based به طراحی و توسعه نرم‌افزار می‌پردازد. آنچه ما در حال حاضر از زبانهای برنامه‌سازی Component-Based در اختیار داریم و آنچه كه C# در اختیار ما قرار می‌دهد، افق جدیدی به سوی تولید و طراحی نرم‌افزارهای پیشرفته را در روی ما قرار می‌دهند.

نرم‌افزار، به عنوان یك سرویس، هدف اصلی نسل بعدی در سیستم‌های محاسباتی است. برای مثال، C# زبانی مناسب برای تولید و طراحی صفحات وب، ایجاد اجزایی با قابلیت استفاده مجدد و ایجاد محیط‌هایی چند رسانه‌ای را به عنوان زبانی كه هدفش توسعه ایجاد نرم‌افزار‌های پیشرفته است، در اختیار ما قرار می‌دهد.

زبان برنامه‌سازی C#، به همراه تكنولوژی جدید شركت نرم‌افزاری مایكروسافت یعنیNET. ارائه گردید، از این رو از تكنولوژیNET. این شركت بهره می‌برد. پس در ابتدا به بیان مطالبی درباره محیطNET. می‌پردازیم.

 ...

فصل اول:تکنولوژیNET.

چراNET.؟

در گذشته زبانهای برنامه‌سازی، سیستم‌های عامل و محیط‌های اجرایی نرم‌افزار‌ها برای دوره‌ای خاص ساخته می‌شدند. هنگامیكه برنامه‌ها از محیط‌های رومیزی(Desktop) به اینترنت منتقل می‌شدند، ابزارهای موجود نیازمند API هایی اضافی و قابلیتهای دیگری بودند. بیشتر این قابلیتها در كنار زبانهای برنامه‌سازی بعنوان ابزارهایی جهت رفع این نیازمندیها ارائه می‌شدند. هرچند این ابزارهای اضافی بصورت قابل توجهی نیازمندیها را حل كرده و باعث رسیدن اینترنت به وضعیت كنونی شدند، اما همچنان مسائل بسیاری وجود داشت كه نیاز به حل شدن داشتند.

NET. به منظور پشتیبانی از كاربردهای عصر جدید اینترنت ساخته شد. مواردی همچون گسترش، امنیت و versioning، كه از مسایل مهممی بودند، توسط NET. پوشش داده شدند. قسمت مركزیNET. بخش CLR (Common Language Runtime) است كه یك موتور اجرایی مجازی است كه از توسعه، امنیت و ارتقای نسخه كد پشتیبانی می‌نماید. در گذشته چنین امكاناتی برای كدهای كامپایل شده فراهم نبود. بدلیل اینكهNET. توانست بر این مشكلات اساسی فائق آید، راه حل قدرتمندتری جهت ساخت برنامه‌های تحت اینترنت به شمار می‌رود.

NET. چیست؟

NET. محیطی جهت ساخت برنامه‌های توزیع شده است كه شامل ابزارهایی نظیر ""كتابخانه كلاسهای پایه"(BCL: Base Class Library)، CLR و زبانهای برنامه‌نویسی است. این ابزارها امكان ساخت انواع مختلفی از نرم‌افزارها، از قبیل فرمهای ویندوز، ADONET.، ASPNET. و سرویسهای وب، را فراهم می‌آورند.

فرمهای ویندوز، مجموعه‌ای از كتابخانه‌ها جهت ساخت رابط‌های كاربر گرافیكی برای برنامه‌های كاربردی است. این كتابخانه‌ها اغلب API های Win32 را در خود دارا می‌باشند. همچنین امكان استفاده از رهیافت شی‌گرایی را جهت تولید آسان برنامه‌های تحت ویندوز، فراهم می‌آورند.

ADONET. مجموعه‌ای از كلاسهای شی‌گرایی است كه جهت ساخت مولفه‌های داده و سطوح دسترسی داده در برنامه‌های n-tiered مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ASPNET. شامل مدل برنامه‌نویسی فرمهای وب است كه بوسیلة آن برنامه‌های تحت وب ساخته شده و تحت اینترنت قابلیت اجرا پیدا كرده و از طریق مرورگر(Browser) قابل دسترسی می‌باشند. این روش مدل بهبود یافته برنامه‌سازی وب است كه در آن كدها در سرور كامپایل می‌شوند ولی همانند صفحات HTML در كامپیوتر مشتری اجرا می‌شوند.

سرویسهای وب، رهیافتی جدید، مستقل از platform و استاندارد، جهت ایجاد ارتباط و فعالیت بین سیستمهای ناهمگون در اینترنت، می‌باشند. سرویسهای وبNET.، از زیر ساخت شی‌گرایی برنامه‌نویسی ASPNET. استفاده می‌كنند، اما همچنان از استانداردهای باز و مدلی بر پایة پیغام(Message Based Model) استفاده می‌نمایند. استفاده از استانداردهای باز از قبیل XML، WSDL و UDDI باعث می‌شوند تا سرویسهای وب با سایر سرویسهای وب استاندارد كه پیاده‌سازی‌هایی متفاوت دارند، بدون توجه به محیط و platform آنها، ارتباط برقرار نمایند.

...

دستور if

اولین دستور بصورت if (boolean expression) {statements} آورده شده است. دستور if با استفاده از كلمه كلیدی if آغاز می‌شود. سپس یك عبارت منطقی درون یك زوج پرانتز قرار می‌گیرد. پس از بررسی این عبارات منطقی دستورالعمل/دستورالعمل‌های داخل كروشه اجرا می‌شوند. همانطور كه مشاهده می‌نمایید، دستور if یك عبارت منطقی را بررسی می‌كند. در صورتیكه مقدار این عبارات true باشد دستورهای داخل بلوك خود را اجرا می‌نماید(قبلا توضیح داده شد كه دستورهایی كه داخل یك زوج كروشه {} قرار می‌گیرند در اصطلاح یك بلوك نامیده می‌شوند.) و در صورتیكه مقدار آن برابر با false باشد اجرای برنامه به بعد از بلوك if منتقل می‌شود. در این مثال همانطور كه ملاحظه می‌نمایید، عبارت منطقی دستور if بشكل if(myInt > 0) است. در صورتیكه مقدار myInt بزرگتر از عدد صفر باشد، دستور داخل بلوك if اجرا می‌شود و در غیر اینصورت اجرای برنامه به بعد از بلوك if منتقل می‌گردد.

دومین دستور if دراین برنامه بسیار شبیه به دستور اول است، با این تفاوت كه در این دستور، دستور اجرایی if درون یك بلوك قرار نگرفته است. در صورتیكه بخواهیم با استفاده از دستور if تنها یك دستورالعمل اجرا شود، نیازی به استفاده از بلوك برای آن دستورالعمل نمی‌باشد. استفاده از بلوك تنها زمانی ضروری است كه بخواهیم از چندین دستور استفاده نماییم.

دستور if-else

در بیشتر موارد از تصمیم‌گیری‌های دوگانه یا چندگانه استفاده می‌شود. در این نوع تصمیم‌گیری‌ها، دو یا چند شرط مختلف بررسی می‌شوند و در صورت true بودن یكی از آنها عمل مربوط به آن اجرا می‌گردد. سومین دستور if در این برنامه نشان دهنده یك تصمیم‌گیری دوگانه است. در این حالت درصورتیكه عبارت منطقی دستور if برابر با true باشد دستور بعد از if اجرا می‌شود و در غیر اینصورت دستور بعد از else به اجرا در می‌آید. در حقیقت در این حالت می‌گوئیم " اگر شرط if صحیح است دستورات مربوط به if را انجام بده و درغیر اینصورت دستورات else را اجرا كن".

فرم كلی دستور if-else بصورت زیر است:

if (boolean expression)

 {statements}

else

 {statements}

كه در آن boolean expression عبارت منطقی است كه صحت آن مورد بررسی قرار می‌گیرد و statements دستور یا دستوراتی است كه اجرا می‌گردند.

دستور if-else if … else یا if تودرتو

در صورتیكه نیاز باشد تا چندین حالت منطقی مورد بررسی قرار گیرد و دستورات مربوط به یكی از آنها اجرا شود، از فرم تصمیم‌گیری چندگانه استفاده می‌نماییم. این نوع استفاده از دستور if در اصطلاح به if تودرتو (Nested If) معروف است چراكه در آن از چندین دستور if مرتبط به یكدیگر استفاده شده است. چهارمین دستور if در مثال 1-3 استفاده از if تودرتو را نشان می‌دهد. در این حالت نیز دستور با كلمه كلیدی if آغاز می‌گردد. شرطی بررسی شده و در صورت true بودن دستورات مربوط به آن اجرا می‌گردد. اما اگر مقدار این عبارت منطقی false بود آنگاه شرطهای فرعی دیگری بررسی می‌شوند.این شرطهای فرعی با استفاده از else if مورد بررسی قرار می‌گیرند. هر یك از این شرطها دارای عبارات منطقی مربوط به خود هستند كه در صورت true بودن عبارت منطقی دستورات مربوط به آنها اجرا می‌گردد و در غیر اینصورت شرط بعدی مورد بررسی قرار می‌گیرد. باید توجه كنید كه در ساختار if تودرتو تنها یكی از حالتها اتفاق می‌افتد و تنها یكی از شرطها مقدار true را بازمی‌گرداند.